Yurtdışından Türkiye’ye geçici olarak araç getirme süreci, özellikle yurtdışında ikamet eden kişiler için dikkat edilmesi gereken önemli şartlar, süreler, başvuru ve belge gereklilikleri
Görkem GARİP
11/13/20247 min oku


Yurtdışından Türkiye’ye geçici olarak araç getirme süreci, özellikle yurtdışında ikamet eden kişiler için belirli şartlara ve kurallara tabidir. Bu süreçte dikkat edilmesi gereken önemli şartlar, süreler, başvuru ve belge gereklilikleri detaylandırılmıştır:
1. Yurtdışından Kimler Araç Getirebilir?
Yurtdışında yerleşik kişiler, yani olağan durumda Türkiye dışında ikamet eden ve yılın en az 185 gününü yurtdışında geçirenler, Türkiye’ye geçici ithalat rejimi kapsamında yabancı plakalı araçlarını getirebilirler.
Türkiye dışında ikamet eden Türk vatandaşları, çifte vatandaşlar, mavi kart sahibi kişiler ve yurtdışından emekli olan yabancı uyruklular gibi belirli gruplar, turistik kolaylıklar kapsamında araç getirme hakkına sahiptir.
2. Getirilecek Araç Türleri
Kişisel Kullanıma Mahsus Araçlar: Kişisel taşıtlar (otomobil, motosiklet gibi) getirilir.
Ticari Kullanıma Mahsus Araçlar: Belirli koşullarla ticari araçlar da getirebilir, ancak ticari kullanım kısıtlamaları vardır.
Römork ve Karavanlar: Kişisel kullanıma mahsus taşıtla birlikte çekilerek getirilen römork veya karavanlar da bu kapsamda değerlendirilebilir.
3. Gerekli Başvuru Şartları
Yurtdışında Yerleşiklik Şartı: Yurtdışında ikamet eden kişilerin, Türkiye’ye giriş yapmak istedikleri tarihten itibaren geriye dönük bir yıl içinde en az 185 gün yurtdışında bulunmuş olmaları gerekmektedir.
İkamet ve Mülkiyet Belgeleri: Aracın yurtdışında kişinin ikamet yerinde kayıtlı olması gerekir.
Kefil Kuruluş Belgesi: Türkiye’ye araç getirenlerin geçici giriş karnesi (YTGGK) veya geçici giriş formu (YTGGF) alması için Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu gibi yetkili kuruluşlardan kefalet belgesi alması gerekebilir.
4. Başvuru Süreci ve Gerekli Belgeler
Gümrük İdaresine Başvuru: Türkiye’ye geçici olarak araç getiren kişi, aracını gümrük idaresine kaydettirir ve belirlenen süreler dâhilinde kalmasını sağlar.
Belgeler: Pasaport, araç mülkiyet belgesi (vekalet yoluyla getiriliyorsa vekalet belgesi), yurtdışında geçerli sigorta poliçesi ve kişisel ehliyet.
Sigorta Poliçesi: Araç, Türkiye’de geçerli bir sigorta poliçesi ile birlikte giriş yapmalıdır. Geçerli bir poliçe bulunmuyorsa, giriş esnasında sigorta poliçesi düzenlenmelidir.
5. Süreler ve Süre Uzatma İşlemleri
730 Günlük Süre: Yurtdışında yerleşik kişilere getirilen kişisel araçlar için Türkiye’de kalma süresi en fazla 730 gün (iki yıl) olarak belirlenmiştir.
Kısa Süreli Girişler: Örneğin, Avrupa Birliği ülkelerinde yerleşik kişilerin, Türkiye’ye yılda bir kez olmak üzere bir ay süreyle araç getirme hakkı bulunur.
Ticari Araçlar için Süre: Ticari araçlar 30 gün, otobüsler ise 90 gün kalabilir. Sınır ticareti yapan araçlara ise 15 gün süre verilir.
Süre Aşımı Cezaları: Süreyi 1, 2 veya 3 ay aşan kişilere sırasıyla para cezası uygulanır. Üç ayı aşan durumlarda ise, aracın gümrük vergisi üzerinden dörtte bir oranında ceza tahsil edilir.
Süre Uzatma Başvurusu: İstisnai durumlar, hastalık veya beklenmedik durumlar varsa, resmi belge ibrazı ile gümrük idaresine başvurarak süre uzatımı talep edilebilir.
6. Taşıtın Kullanımı ile İlgili Kısıtlamalar
Sadece Belirli Kişiler Kullanabilir: Türkiye’ye getirilen araç, yalnızca hak sahibi (aracı getiren kişi) ve yurtdışında yerleşik olan eşi, çocukları veya ebeveynleri tarafından kullanılabilir.
Yerleşik Kişilerin Kullanımı Yasaktır: Türkiye’de yerleşik kişilerin, yurtdışından getirilen aracı kullanmaları yasaktır.
Parkta Bırakma: Araç sahibi yurtdışındayken araç Türkiye’de kullanılmadan park halinde kalmalıdır.
7. Araç Bırakma, Satma veya Devretme Durumları
Yurtdışına Çıkış: Taşıt sahibi yurtdışına geçici olarak çıkmak istediğinde aracı gümrük gözetimine bırakabilir veya “taşıtsız çıkış” için taahhütname verebilir.
Araç Satışı ve Devri: Geçici ithal edilen taşıtın Türkiye’de satılması mümkün değildir. Ancak aynı belge kapsamına dâhil olan bir başkasına mülkiyet devri yapılabilir.
Gümrüğe Terk: Aracın Türkiye’de bırakılması gerekirse en yakın gümrük idaresine başvurularak gümrüğe terk işlemi yapılabilir.
8. Sıkça Sorulan Durumlar
Aracın Türkiye’de Bırakılarak Sahibi Yurtdışına Çıkarsa: Aracın Türkiye’de kaldığı sürenin işlenmesi devam eder. Ancak taşıtın gümrük gözetimine bırakılması veya taahhütname verilmesi gerekmektedir.
Araç ile Tekrar Giriş: Süresinin tamamını kullanan bir kişi, tekrar araç getirmek isterse, önceki çıkış tarihinden itibaren 185 gün yurtdışında bulunmuş olmalıdır.
Kiralık Araç Getirme: Yurtdışında yerleşik kişiler kiralık araçları da getirebilir; süresi ise vatandaşlık veya oturum durumuna göre belirlenir.
Bu süreçte dikkat edilmesi gereken en önemli noktalar, süreler ve gerekli belgelerin tam olmasıdır. Türkiye Gümrük Bölgesi'ne araç getirmek isteyenlerin tüm süreçleri eksiksiz tamamlaması ve herhangi bir eksik veya gecikme durumunda ceza ile karşılaşabileceklerini unutmamaları önemlidir.
Taşıta verilen sürenin tamamı kullanılarak araç yurt dışına çıkarıldıktan sonra aynı kişi aynı taşıtı tekrar Türkiye'ye getirebilmesi için belirli şartlar bulunmaktadır. Bu koşullar, aracın geçici ithalat izin süresi tamamlandıktan sonra tekrar Türkiye'ye getirilmesini mümkün kılmak amacıyla düzenlenmiştir. Aşağıda bu şartlar ayrıntılı şekilde açıklanmış ve örneklerle desteklenmiştir.
1. Türkiye’ye Tekrar Araç Getirme Koşulları
185 Gün Yurt Dışında Bulunma Şartı:
Taşıtı Türkiye’ye tekrar getirmek isteyen kişi, çıkış tarihinden itibaren 185 gün boyunca kesintili veya kesintisiz şekilde yurtdışında bulunmalıdır.
Bu süre zarfında kişi, Türkiye’ye taşıtsız olarak giriş yapabilir; ancak araç 185 gün boyunca yurt dışında kalmış olmalıdır.
Son 365 Gün İçinde Yurt Dışında 185 Gün Bulunma Koşulu:
Kişi, Türkiye’ye yeniden taşıt getireceği tarihten önceki 365 gün içinde toplam 185 gün boyunca yurtdışında ikamet etmiş olmalıdır.
Bu koşul, kişinin yurtdışında yerleşiklik durumunu koruyup korumadığını belirlemek amacıyla uygulanır.
Araçla Türkiye'ye Giriş Yapmama Şartı:
Kişi, 185 günlük süre içinde taşıtsız olarak Türkiye’ye girmiş ve kısa süreli kalmış olabilir. Bu durumda, aracın yurt dışında kesintisiz 185 gün kalması yeterlidir.
2. Uygulama Örnekleri
Örnek 1: 185 Gün Şartı Sağlanarak Araçla Tekrar Giriş
Durum: Araç sahibi, taşıtıyla birlikte Türkiye’de 730 günlük izin süresini kullanarak kalmış ve 15.08.2022 tarihinde yurtdışına çıkış yapmıştır.
Tekrar Giriş: Kişi, taşıtıyla birlikte 20.02.2023 tarihinde Türkiye’ye tekrar giriş yapmak istemektedir.
Değerlendirme: Bu durumda, gerek şahıs gerekse taşıt 185 gün boyunca yurtdışında kaldığı için (15.08.2022 - 20.02.2023 tarihleri arasında) yeniden 730 gün süre verilir ve taşıtın Türkiye’ye girişi sağlanabilir.
Örnek 2: Araç Gümrüğe Teslim Edilerek Türkiye Dışına Çıkış
Durum: Araç sahibi, Türkiye’ye 18.07.2020 tarihinde taşıtıyla gelmiştir ve kendisine 730 gün süre verilmiştir. Araç sahibi 18.05.2022 tarihinde taşıtını gümrük gözetimine teslim ederek yurtdışına çıkmış, 19.06.2022 tarihinde geri dönmüştür.
Tekrar Giriş: Araç sahibi 18.08.2022 tarihinde 730 günlük izin süresini tamamlayarak taşıtıyla yurtdışına çıkmıştır. Tekrar 19.01.2023 tarihinde taşıtıyla Türkiye’ye giriş yapmak istemektedir.
Değerlendirme: Gümrük gözetimine teslim süresi, izin süresini durdurur. Bu durumda, araç yurt dışında 154 gün kaldığı için 185 günlük süreyi tamamlamamış olur. Bu nedenle, kişi 19.02.2023 tarihinde giriş yapabilir.
Örnek 3: Taşıtsız Türkiye’ye Giriş Yapıp Kısa Süre Kalma Durumu
Durum: Kişi, 18.07.2020 tarihinde Türkiye’ye taşıtıyla giriş yapmış ve 18.07.2022 tarihine kadar 730 günlük süre verilmiştir. Kişi, 18.07.2022 tarihinde taşıtıyla yurtdışına çıkmış ve 19.09.2022 tarihinde Türkiye’ye taşıtsız giriş yapmıştır. Türkiye’de 15 gün kaldıktan sonra tekrar yurtdışına çıkmıştır.
Tekrar Giriş: Araç sahibi 19.02.2023 tarihinde taşıtıyla Türkiye’ye giriş yapmak istemektedir.
Değerlendirme: Kişi, geriye dönük 365 gün içerisinde 185 gün yurtdışında bulunduğu için yurt dışı yerleşiklik koşulunu sağlamaktadır. Taşıt da kesintisiz 185 gün yurt dışında kaldığından taşıtsız geçirilen 15 günlük süre düşülmeden 730 gün süre verilir ve kişi aracını tekrar Türkiye’ye getirebilir.
3. Özel Durumlar
Kısmi Yurt Dışı Kalış Süreleri: Eğer kişi veya araç, 185 gün kuralını kısmen yerine getiriyorsa, belirtilen 185 gün yurt dışında bulunma koşulu sağlanana kadar Türkiye’ye araç girişine izin verilmez.
Kesintisiz Yurt Dışında Kalma Şartı Olmaması: 185 gün yurt dışında kalışın kesintisiz olması şart değildir. Türkiye’ye taşıtsız giriş ve çıkışlar yapılabilir.
Bu koşullar, Türkiye’ye geçici araç getirme düzenlemeleri doğrultusunda, yurtdışında yerleşik kişilerin Türkiye’ye araç girişini kontrol altında tutmak ve süre aşımını engellemek için uygulanmaktadır.