Mali Suçlar ve Mali Takip
NURULLAH SAYAR
Av. Nurullah SAYAR
10/24/20242 min oku


MALİ SUÇLAR VE MALİ TAKİP
Globalleşmenin etkisiyle birlikte artan etkileşim süreci, hiçbir ekonomik sorunun ülke sınırları içerisinde kalmadığını göstermektedir. Globalleşme ve gelişen teknoloji sonucunda mali suç araçlarında meydana gelen nitelik ve niceliksel değişim, bu araçlarla sağlanan suç gelirlerinde de önemli bir artışa yol açmıştır. Bu gelişim, küresel çapta giderek büyüyen bir suç ekonomisi gerçeğini gündeme getirmiştir.
Yasadışı piyasalarda işlem yapılması (ambargolu ülkelerle ticaret, yasadışı alıcılar) gibi faaliyetler, kara para aklama, tefecilik, parada sahtecilik, kaçakçılık, dolandırıcılık, yolsuzluk ve vergi suçları gibi şiddet içermeyen suçların yanı sıra teröre finansman sağlama gibi şiddet içeren suçları da kapsayan çok boyutlu ve eylemli suçlar olarak tanımlanabilir. Burada korunmak istenen menfaat, aslında ekonomik hayatın işleyişidir.
Mali suçların varlığı sonucunda rekabetçi bir ekonomiden bahsetmek imkânsız hale gelmektedir. Ancak, uluslararası alanda suç gelirlerinin aklanmasıyla mücadelede yeni standartların gelişmesi ve uluslararası ekonomik-finansal ilişkilerin artması, kara para aklama ile mücadelede yeni kanunlar doğurmuştur. Bu kapsamda, 5549 Sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun, 11.10.2006 tarihinde kabul edilmiş ve 18.10.2006 tarihli resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
MASAK'IN GÖREVLERİ VE VERİLERİ
MASAK (Mali Suçları Araştırma Kurulu), suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanının önlenmesi amacıyla veri toplama, analiz etme, araştırma yapma ve elde edilen bilgileri ilgili makamlara iletme görevlerini yürütmektedir.
06.03.2024 itibarıyla, MASAK'a 1 milyon 141 bin 441 kişi hakkında 615 bin 63 bildirim gönderildi.
Bildirimlerin 601 bin 555'i şüpheli işlem, 12 bin 904'ü adli-kolluk araştırma talepleri, 604'ü ise diğer ihbarlar oldu.
Şüpheli işlem bildirimlerinin çoğunluğu elektronik ortamda alındı. En fazla şüpheli işlem bildirimi gönderenler arasında, ödeme ve elektronik para kuruluşları, bankalar, sermaye piyasası aracı kurumları ve kripto varlık hizmet sağlayıcıları bulunmaktadır. MASAK'a şüpheli işlem bildirimi gönderen 395 yükümlüden 346'sı finansal kuruluş statüsündedir.
SUÇLAR VE RİSKLER
Şüpheli işlem bildirimlerinde en çok dikkat çeken suçlar şunlardır:
Vergi kaçakçılığı ve vergi kaçırma
Yasa dışı bahis ve kumar oynatma
Başkası hesabına işlem yapıldığının beyan edilmemesi
MASAK'a yapılan bildirimlerde ikinci sırayı, savcılık ve mahkemeler gibi adli makamlar ile kolluk birimleri tarafından gönderilen araştırma talepleri aldı. Bu kapsamda, 48 bin 449 kişi hakkında araştırma yapılmış, 3 bin 861 rapor hazırlanmıştır.