İndirimli Teminat Uygulaması Sistemi (İTUS) Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Vergi mükellefleri için KDV iade süreçlerini hızlandırmayı ve teminat yükünü azaltmayı amaçlayan İndirimli Teminat Uygulaması Sistemi (İTUS), maliyet avantajları sunarken aynı zamanda işletmelerin iade süreçlerini daha hızlı ve güvenilir bir şekilde yönetmesine olanak tanır. İTUS’un sunduğu fırsatlardan yararlanmak için gerekli tüm koşulları ve detayları aşağıda bulabilirsiniz.

📌 1. İTUS Sertifikası Almak İçin Gerekli Şartlar

İTUS sertifikasına başvuran mükelleflerin, başvuru tarihinden önceki üç takvim yılı boyunca hem genel hem de özel şartları yerine getirmesi zorunludur.

1.1 Genel Şartlar

1. Vergi Mükellefiyeti: Son üç takvim yılı boyunca sürekli vergi mükellefi olunmalıdır.

2. Defter ve Belgelerin İbrazı: Mücbir sebepler dışında, defter ve belgelerin ibrazından kaçınılmamalıdır.

3. Beyanname Verme Yükümlülüğü: Gelir/Kurumlar vergisi, geçici vergi, gelir vergisi stopajı, ÖTV ve KDV (tevkifat hariç) uygulamalarında, her bir vergi türü için beyanname verme zorunluluğu ikiden fazla aksatılmamış olmalıdır.

4. Sahte veya Yanıltıcı Belge: Sahte belge veya yanıltıcı belge düzenleme/kullanma nedeniyle vergi incelemesi yapılmış ise, gereken şartlar sağlanarak belirlenmiş diğer usullere geçilmiş olmalıdır.

5. Tam Tasdik Sözleşmesi: Cari takvim yılı dahil olmak üzere, son iki takvim yılına dair tam tasdik sözleşmesi yapılmış olmalıdır.

6. Cari Yıl Vergi Borcu: İTUS başvuru tarihinde ödenmesi gereken vergi borcu bulunmamalıdır. (Ancak borçların tecil edilmiş olması bu şartın ihlali sayılmaz.)

7. Olumlu Rapor Şartı: İade talebinin bulunduğu birbirini izleyen son beş vergilendirme dönemi itibarıyla olumlu YMM ve/veya vergi inceleme raporlarına sahip olunmalıdır.

Özel Not: Bu olumlu raporlar süresinde düzenlenmiş tam tasdik sözleşmesi bulunan mükellefler için geçerlidir. Olumlu rapor şartını kısmen veya tamamen YMM raporlarıyla yerine getiren mükelleflerin indirimli teminattan yararlanabilmeleri için, iade talep edilen dönemde de tam tasdik sözleşmesi yapılmış olmalıdır.

Örnek: Beş olumlu rapordan bir kısmı YMM, bir kısmı vergi inceleme elemanları tarafından düzenlenmiş ise bu şart sağlanmış sayılır. Bu durumda İTUS sertifikası, olumlu raporun ilgili olduğu vergilendirme dönemi sonrasındaki iade talepleri için geçerlidir.

1.2 Özel Şartlar

Belirli sektörlerde faaliyet gösteren mükellefler için, yukarıdaki genel şartlara ek olarak aşağıdaki özel şartlar aranır.

1.2.1 İhracat İstisnası Kapsamında İade Taleplerine İlişkin Özel Şartlar

1.2.1.1. İmalatçılar ve İmalatçı-İhracatçılar İçin: Genel şartların yanı sıra aşağıdaki koşullar da sağlanmalıdır:

• Sicil Kayıt: İlgili sicile kayıtlı olunması gerekir.

• Maddi Sermaye veya ATİK: Ödenmiş sermayenin veya ATİK’lerin (gayrimenkuller hariç) amortisman düşülmeden önceki toplam tutarının 100.000 TL’yi aşması gerekmektedir.

• Üretim Kapasitesi: Üretim kapasitesinin, gerekli iktisadi kıymetlerle uyumlu olduğunun kapasite raporuyla onaylanması.

• İmalat İşçileri: İmalat işinde 20 veya daha fazla işçi çalıştırılması (bu sayının tespitinde yalnızca imalat işinde doğrudan çalışan işçiler dikkate alınır; yönetici ve muhasebeci gibi personel hariç tutulur. Hesaplamada, ihracatın gerçekleştiği dönemden önceki 12 aylık ortalama esas alınır).

1.2.1.2. Diğer İhracatçılar (Hizmet İhracatı Hariç): Genel şartlara ek olarak, son üç takvim yılı itibarıyla yıllık 4 milyon ABD doları veya son beş yıl itibarıyla yıllık 2 milyon ABD doları ve üzerinde ihracat yapılmış olmalıdır. Bu şartları sağlayan mükellefler, başvuruyu izleyen yılbaşından itibaren İTUS sertifikasına hak kazanır.

1.2.2 Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler İçin Özel Şartlar

İhracat kapsamı dışında kalan mükellefler için özel şartlar:

• Mali Büyüklük: Başvuru tarihinden önce vergi dairesine sunulmuş olan son yıllık bilançoya göre; Aktif Toplamı: 100.000.000 TL,

• Maddi Duran Varlıklar Toplamı: 25.000.000 TL,

• Öz Sermaye Tutarı: 50.000.000 TL,

• Net Satışlar: 125.000.000 TL olmalıdır.

• Çalışan Sayısı: Cari yıl dahil olmak üzere, başvuru tarihinden önceki takvim yılı itibarıyla, vergi dairesine sunulmuş muhtasar beyannamelere göre aylık ortalama çalışan sayısı 50 veya daha fazla olmalıdır. (Bu hesaplamada, işlemin gerçekleştiği dönemden önceki 12 aylık ortalama dikkate alınır.)

Not: Bu şartları sağlayan mükellefler, başvurularını Vergi Dairesi Başkanlığı veya Defterdarlığa dilekçeyle yaparak, 15 gün içinde İTUS sertifikalarını alabilirler.

🛠️ 2. İTUS Sertifikasına Sahip Mükelleflerin İade Talepleri Nasıl Yerine Getirilir?

İTUS sertifikası sahipleri için, iade talepleri Tebliğ’de belirtilen usullere göre yapılır. Teminat karşılığında iade talep ediliyorsa, iade miktarının belirlenen sınırı aşan kısmının %8’i (dış ticaret sermaye şirketleri ve sektörel dış ticaret şirketleri için %4’ü) teminat olarak verilir. Teminatın çözümü, altı ay içinde sunulacak YMM raporu ile yapılır. Raporun sunulmaması veya mükellefin talebi halinde teminat, vergi inceleme raporuna göre çözülecektir.

⚠️ 3. İTUS Sertifikasının İptal Edilme Koşulları

İTUS sertifikası bazı durumlarda iptal edilebilir. Bu durumlar şu şekildedir:

1. Şartların Sağlanmaması veya Önemli Düşüşler: Tebliğde belirtilen koşulların sağlanmaması veya tutarlarda %25’i aşan azalma durumunda sertifika iptal edilir.

2. Defter ve Belgelerin İbraz Edilmemesi: Kanuni süre içinde ibraz edilmeyen defter veya belgeler nedeniyle, ibraz süresi bitimini takip eden gün sertifika iptal edilir.

3. Vergi Borcunun Ödenmemesi: Vergi borçlarının 6183 sayılı Kanun’un öngördüğü süre içinde ödenmemesi durumunda sertifika iptali gerçekleşir.

4. Olumsuz Rapor İntikali: Mükellefin sahte veya yanıltıcı belge düzenlediğine veya kullandığına dair olumsuz raporun vergi dairesine ulaşması durumunda sertifika iptal edilir. Ancak yargı kararı ile yapılan tarhiyat kaldırılırsa sertifika tekrar verilir.

İptal durumlarında, iptalin verildiği tarih sonrası ve bu tarihe kadar henüz sonuçlandırılmamış iade taleplerinde indirimli teminat hükümleri uygulanmaz.

Sonuç

İTUS, işletmelere KDV iadesi sürecinde önemli kolaylıklar ve teminat avantajları sağlarken, sistemde kalmak için sürekli olarak vergi uyumluluğunu korumak kritik öneme sahiptir. İhracat ve diğer iade talepleri için gereken süreçleri sorunsuz şekilde yürütmek isteyen işletmelerin bu şartları düzenli olarak değerlendirmesi ve gerekli belgeleri eksiksiz şekilde tamamlaması önemlidir.

Bu gönderi, İTUS sertifikası almayı planlayan mükellefler ve profesyoneller için rehber niteliğinde hazırlanmıştır. İTUS sertifikasına dair süreçlerin ve avantajların daha detaylı şekilde değerlendirilmesi, işletmelerin vergi yönetim süreçlerinde stratejik avantaj sağlamalarına yardımcı olabilir.