📢 Gayrimenkul Alım Satım Faaliyetinde Bulunan Şirketler İçin Önemli Vergisel Yükümlülükler!

GÖRKEM GARİP

Görkem GARİP

11/20/20243 min oku

Gayrimenkul sektörü, dinamik yapısı ve yüksek ticari hacmiyle dikkat çekerken, beraberinde önemli vergisel yükümlülükleri de getirir. Özellikle gayrimenkul alım satım işlemlerine aracılık eden, vergi mükellefi olmayan kişilere yapılan ödemeler, işletmelerin dikkatle yönetmesi gereken bir konudur. İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından verilen 04.01.2024 tarihli özelge, bu alandaki uygulamalara ışık tutmaktadır. Makalemizde, bu özelgenin detaylarını, uygulama esaslarını ve işletmelerin dikkat etmesi gereken noktaları ele alacağız.

Gelir ve Kurumlar Vergisi Yönünden Değerlendirme

1. Aracılık Hizmeti Süreklilik Arz Ediyor mu?

  • Eğer aracılar, bu hizmeti kazanç sağlama amacıyla ve süreklilik arz etmeyen bir şekilde sunuyorsa, elde ettikleri gelir arızi ticari kazanç olarak değerlendirilir. Bu durumda, şirketin yaptığı ödemeler üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapılmaz.

  • Ancak, faaliyetin devamlılık arz etmesi durumunda, hizmet ticari kazanç olarak değerlendirilir ve aracılar adına gerçek usulde ticari kazanç mükellefiyeti tesis edilmesi gereklidir. Bu durumda yapılan ödemeler yine tevkifata tabi tutulmaz.

2. Hizmet Akdi ile Çalışma Durumu Eğer aracılar, şirkete bağlı bir hizmet akdi çerçevesinde çalışıyorsa, yapılan ödemeler ücret olarak değerlendirilir ve Gelir Vergisi Kanunu’nun 61, 94, 96, 103 ve 104. maddelerine göre vergilendirilir. Bu tür ödemelerde, şirketin ücret bordrosu düzenlemesi zorunludur.

Vergi Usul Kanunu Yönünden Değerlendirme

1. Gider Pusulası Düzenleme Zorunluluğu Vergi mükellefi olmayan kişilerden alınan aracılık hizmetlerinde, şirketlerin gider pusulası düzenlemesi gerekmektedir.

  • Alternatif Tevsik Yöntemi:
    1 Kasım 2021 tarihinden itibaren, ödeme banka, PTT veya ödeme kuruluşları aracılığıyla yapılırsa ve bu kurumlarca düzenlenen dekont ya da makbuz gider pusulasında belirtilen bilgileri içerirse, ayrıca gider pusulası düzenlenmesine gerek kalmaz.
    Ancak, ödemenin hizmet alımından itibaren 7 gün içinde yapılması ve belgelerin Vergi Usul Kanunu’nun 234. maddesine uygun olması gerekmektedir.

2. Gider Pusulası Düzenlenmezse Ne Olur? Gider pusulasının yasal süre olan 7 gün içinde düzenlenmemesi, hiç düzenlenmemiş sayılır. Bu durumda, şirket hakkında Vergi Usul Kanunu’nun ilgili ceza hükümleri çerçevesinde işlem yapılır.

Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden Değerlendirme

Gayrimenkul sektöründe KDV uygulamaları, aracılık hizmetinin niteliğine bağlı olarak değişiklik göstermektedir:

  • Süreklilik Arz Eden Hizmetler:
    Eğer aracılar bu hizmeti süreklilik arz edecek şekilde yürütüyorsa, verilen hizmet ticari kazanç olarak kabul edilir ve yapılan ödemeler KDV’ye tabidir.

  • Arızi Ticari Kazanç:
    Hizmet süreklilik arz etmiyor ve arızi ticari kazanç kapsamında değerlendiriliyorsa, bu hizmetler KDV’nin konusuna girmez.

Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Gayrimenkul alım satım işlemlerinde, aracılara yapılan ödemelerde aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir:

  1. Hizmetin Niteliği ve Sürekliliği:
    Hizmetin süreklilik arz edip etmediğini doğru tespit edin. Bu, hem gelir vergisi hem de KDV uygulamalarını doğrudan etkiler.

  2. Belgelendirme:
    Vergi mükellefi olmayan kişilerden alınan hizmetler için gider pusulası düzenleyin veya alternatif tevsik yöntemlerini kullanın. Belgelerin eksiksiz olmasına dikkat edin.

  3. Ödeme Süresi:
    Ödemelerin yasal süre olan 7 gün içinde yapılması gerektiğini unutmayın.

  4. Vergi Yükümlülükleri:
    Aracılar süreklilik arz eden faaliyetlerde bulunuyorsa, bu kişilerin ticari kazanç mükellefiyetini göz önünde bulundurun.

Sonuç

İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’nın bu özelgesi, gayrimenkul sektörü için önemli bir yol haritası sunmaktadır. Vergisel yükümlülüklerin doğru yönetilmesi, şirketlerin cezai yaptırımlarla karşılaşmasını önlerken, aynı zamanda ticari faaliyetlerin daha düzenli bir şekilde yürütülmesini sağlar. Vergi mevzuatına uygunluk, hem şirketler hem de hizmet sağlayıcılar açısından büyük önem taşır. Bu nedenle, gayrimenkul sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin, bir uzmandan destek alarak süreçlerini yönetmeleri tavsiye edilmektedir. Bu konuda GG Danışmanlık Hizmetleri olarak her zaman yanınızdayız.